ÇANTACI DEĞiLiM

Sam­sun´un Terme il­çe­si­ne TİM Av­ras­ya fir­ma­sı ta­ra­fın­dan ya­pıl­ma­sı plan­la­nan kö­mür­lü ter­mik sant­ral pro­je­si­nin ÇED ra­po­ru­nun ge­çi­ci ola­rak dur­du­rul­ma­sı­nın ar­dın­dan fir­ma­nın sa­hi­bi Pamir Tuğlu, so­ru­la­rı­mı­zı ya­nıt­la­dı. Bun­dan sonra ne ya­pa­cak­la­rı­nı an­la­tan Tuğlu, dev­le­tin ver­di­ği ka­ra­ra say­gı­lı ola­cak­la­rı me­sa­jı­nı verdi.

*ÇED dur­du­rul­du, şimdi ne ola­cak?
ÇED ge­çi­ci ola­rak dur­du­rul­du. Ek­sik­lik­le­ri gi­de­rip sü­re­ci ta­mam­la­ya­ca­ğız. Hem Terme ve Sam­sun için en iyi ya­tı­rı­mı yapma gay­re­ti içe­ri­sin­de­yiz. Biz va­ta­nı­mı­zı ve mil­le­ti­mi­zi seven in­san­la­rız. Ül­ke­miz­de hal­kı­mı­zın refah içe­ri­sin­de ya­şa­ma­sı­nı is­ti­yo­ruz. Terme´ye güzel şey­ler yapma gay­re­ti içe­ri­sin­de­yiz. Şe­ri­atın kes­ti­ği par­mak acı­maz, dev­let ´bu­ra­da sant­ral ku­ra­maz­sı­nız´ derse bizde uya­rız. Ek­sik­lik­le­ri ta­mam­la­ya­ca­ğız. Biz vatan haini de­ği­liz. Terme bu ya­tı­rım kar­şı­sın­da sa­de­ce ´ biz is­te­me­zük´ derse bu iş iyi değil. Ben bunda iyi niyet ara­mam. Kim­se­yi kır­mak is­te­mem, adam bana küf­ret­se ´bu senin için hoş değil´ derim. Kim­se­yi kar­şı­ma almak is­te­mem. Bi­ri­le­ri bunu mah­sus or­ga­ni­ze edi­yor diye dü­şü­nü­yo­rum.

*TİM Av­ras­ya çan­ta­cı mı?
Ne demek çan­ta­cı? Çok sa­yı­da sa­na­yi fir­ma­sı­na da­nış­man­lık yap­tım. Her­han­gi bir firma ile gö­rüş­mem ol­ma­dı. Bu işi bil­di­ğim için çan­ta­cı de­ği­lim. Bu iş­le­ri bilen bi­ri­si­yim. Ağ­zım­dan bir lokma haram geç­me­di. Allah´a bin şü­kür­ler olsun. An­ka­ra´daki top­lan­tı­ya ka­tıl­ma­dım. O ih­ti­ya­cı duy­ma­dım. Eki­bim ve Çinli ar­ka­daş­la­rım ora­day­dı. Pro­fes­yo­nel ekip­le ça­lı­şı­yo­rum.

*Ya­tı­rı­mı siz mi yoksa başka bir şir­ket mi ya­pa­cak?
Böyle ya­tı­rım­la­rın nasıl ya­pı­la­ca­ğı ikin­ci etap ko­nu­su­dur. Bu işin ba­şın­da­yız, bu süreç bir geç­sin o zaman gün­de­me gelir. Belki ortak olu­ruz. Bizim ni­ye­ti­miz bu işi gö­tür­mek. Biz bir ÇED´i ala­lım. Bun­lar ÇED son­ra­sın­da çö­zü­lecek ko­nu­lar­dır. ÇED çık­ma­dık­tan sonra ara­zi­yi neden ala­yım? Söz ko­nu­su alan­la il­gi­li Çevre Dü­ze­ni Planı´nda sant­ral ku­rul­ma­sı­na engel yok. Ya­pı­lan tek­nik in­ce­le­me­ler­de her ba­kım­dan uygun ol­du­ğu be­lir­len­miş­tir. Orada Ünye çöp­lü­ğü de var. OMV Do­ğal­gaz Çev­rim Sant­ra­li yaptı oraya. Neden karşı çı­kı­yor­lar an­la­mış de­ği­lim.

*Çinli da­nış­man­lar ko­nu­sun­da uzman mı?
Çin­li­ler 10 yıl­dır ile­ti­şim­de ol­du­ğu­muz ki­şi­ler­dir. Tür­ki­ye´de 5 tane ener­ji sant­ra­li inşa et­ti­ler. Çin´in en büyük dev­let fir­ma­sı­dır. Onlar boş adam­lar de­ğil­dir. Ener­ji ko­nu­sun­da da­nış­man­lık yap­tım. Ne­re­de ya­pı­lır, ne­re­si uy­gun­dur bi­li­yo­rum. Ben bu bay­ra­ğa ve va­ta­na ay­kı­rı iş ya­pa­mam. Tür­küm Ata­türk­çü­yüm. 63 ya­şın­da­yım. ODTÜ me­zu­nu­yum, PETKİM´in ku­ru­lu­şun­da, bir sürü fi­zi­bi­le­te yap­tım. Sa­vun­ma sa­na­yin­de tank pro­je­sin­de, hızlı tren pro­je­le­rin­de ça­lış­tım.

*Ye­ni­le­ne­bi­lir ener­ji de Tür­ki­ye´nin du­ru­mu nedir?
Al­man­ya´da Ruhr böl­ge­sin­de or­man­lık alan­da 50 tane kömür sant­ra­li var­dır. Bir ta­ne­si­nin ka­pa­si­te­si 2 bin 200 me­ga­vat gü­cün­de. 5 ta­ne­si Ren nehri üze­rin­de ku­ru­lu. Al­man­lar ül­ke­si­nin ener­ji ih­ti­ya­cı­nı bu şe­kil­de kar­şı­lı­yor­lar, bize ge­lin­ce en­gel­le­me­ye ça­lı­şı­yor­lar. Fran­sa­nın yüzde 79´u nük­le­er santt­ral ener­ji­si ile ener­ji ih­ti­ya­cı­nı kar­şı­lı­yor. Bu iş­le­re karşı olan­lar bu iş­le­ri araş­tır­sın­lar. Tür­ki­ye´de ku­ru­lu güç 54 bin me­ga­vat­tır. Bunun yüzde 54´ü do­ğal­gaz­dan kar­şı­la­nır. Do­ğal­gaz dı­şar­dan kar­şı­la­nır. Yurt­dı­şı va­na­yı ka­pat­tı mı 15 gün­lük sto­kun var. Sa­na­yin var. Tür­ki­ye sa­na­yi ge­li­şi­mi­ni ta­mam­la­ma­sı için yılda 5 bin me­ga­vat­lık ener­ji ya­tı­rı­mı yap­mak zo­run­da. Ta­bi­ki yerel kay­nak­lar, Hid­ro­elekt­rik Sant­rall­le­ri(HES), Güneş Ener­ji Sant­rall­le­ri ve Rüz­gar Ener­ji Sant­rall­le­ri ya­pıl­ma­lı. Ay­rı­ca yerli kö­mür­de kul­la­nıl­ma­lı. Ancak yerli kömür 2 bin ka­lö­ri­de. İthal kömür 6 bin ka­lö­ri­de­dir. Yerli kömür daha çok ha­va­yı kir­le­ti­yor. Kömür ma­den­le­ri bizde fazla ge­liş­me­di, keşke ge­liş­se de in­san­lar öl­me­se. Ener­ji çe­şit­li­li­ği Tür­ki­ye´de ço­ğal­tıl­ma­lı. Bence 30 me­ga­vat al­tın­da­ta­ki hes­ler ya­sak­lan­ma­lı. Çünkü bu HES´ler can­su­yu­nu sal­mı­yor­lar. Dev­let 15 me­ga­va­ta kadar HES´lerin ku­rul­ma­sı­na izin ve­ri­yor. İller­de de­ne­tim ekip­le­ri ye­ter­siz du­rum­da.

*Bu sü­reç­te teh­dit al­dı­nız mı?
Hiç teh­dit al­ma­dım, ben işimi ya­pa­rım dev­let­te de­net­le­me­si­ni yapar. Dev­let düz­gün ka­ide­le­re bağ­lı­dır. Bu dev­le­te hiz­met edi­yo­ruz. Bu dev­let Ata­türk´ün kur­du­ğu dev­let­tir. Te­mel­le­ri sağ­lam bir dev­let­tir. Bize bu ya­tı­rım uygun değil der­ler­se bize buna uya­rız. Kim­se­den kor­ku­muz yok.

*Sam­sun´dan yet­ki­li­ler­le ir­ti­bat­ta mı­sı­nız?..
Terme Be­le­di­ye Baş­ka­nı Şenol Kul beni aradı, onun­la gö­rüş­tük. İste­mi­yor el­bet­te sant­ra­li. ÇED top­lan­tı­sı son­ra­sı ko­nuş­ma­dık. Bü­yük­şe­hir Be­le­di­ye Baş­ka­nı, Gar­ni­zon ko­mu­ta­nı ve diğer pto­to­kol üye­le­ri ile gö­rüş­mek is­te­dim ancak vak­tim ol­ma­dı. Sam­sun´da sos­yal pro­je­ler ge­liş­ti­re­ce­ğiz. İyi şey­ler dü­şü­nü­yo­ruz. Yük­sek dü­zey­de sos­yal ka­tı­lım pro­je­le­ri­ni yü­rüt­mek ve sür­dür­mek is­ti­yo­ruz. Terme´de fın­dık, ağaç­lan­dır­ma ve tarım po­li­ti­ka­sı­nı ge­liş­ti­re­ce­ğiz.Terme´ye ge­le­ce­ğiz ve ora­nın ku­ru­lu­şu ola­ca­ğız.
Zekeriya Fırat/Halk