Aile toplumun en küçük parçasıdır. Ailenin sağlıklı olması bütün toplumun sağlıklı olması demektir. Bu nedenle aileyi korumalı ve ailenin saadeti için çalışılmalı. Bu gayreti gösterirken örnek alacağımız aile modeli çok önemlidir. Bizim hayatımızın her aşaması için, davranışlarımızın nasıl olması gerektiğine dair kıstaslar konulmuştur. Örnek olacak modeller bize sunulmuştur.
Konuşmayı seven toplum olduğumuzu söyleyebiliriz. Dinlemek de çok önemlidir. Acaba dinlemeyi ne ölçüde yapabiliyoruz. Etkin dinlemek ve çözüm üretmek önemlidir. Etkin dinlemek için yapabileceğimiz basit uygulamalar ve bunu sağlayabilmenin yollarından da kısaca bahsedelim. Etkin dinleme için çocuğun, eşinizin söylediğini duymak istemelisiniz. Bu onun için zaman ayırmak anlamına gelir. Zamanınız yoksa bunu çocuğa söylemelisiniz. O andaki soruna yardımcı olmayı gerçekten istemen istemezseniz isteyinceye kadar bekleyin. Duyguları ne olursa olsun, sizin duygularınızdan ne denli farklı olursa olsun onun duygularını gerçekten kabul etmelisiniz.
Çocuğun, eşinizin duygularını tanıdığına, onlarla baş edebileceğine ve sorunlarına çözüm bulma yeteneğine güvenmelisiniz. Bu güveni çocuğunuz, eşiniz sorunları kendi başına çözdüğünü gördükçe kazanacaksınız. Duyguların sürekli değil, geçici olduğunu anlamalısınız. Çocuğunuzu, eşinizi diğerlerinden farklı ayrı olarak algılamalısınız. Bu çocuğun, eşinizin kendi duygularının olmasına, nesneleri kendisine göre algılamasına izin vermenize yardımcı olur. Çocuğun, eşinizin sorunları olduğunda onun yanında olmalı ancak karışmamalısınız
Etkin dinlemenin en uygun zamanı karşınızdaki kişinin sorunu olduğunu gösterdiği andır. Çocuklarda bu durum kolaydır. Ana-babalar çocuklarının duygularını dile getireceklerini hissedecekleri için çoğunlukla bu anı kolaylıkla yakalayacaklardır. Tüm çocukların öğretmenleri, arkadaşları, ana- babalarıyla, kardeşleri hatta kendileri ile ilgili problemleri olabilir. Bu sorunlar onların stres yaşamalarına neden olabilir. Bu tür sorunların çözümü için yardım alan çocuklar daha kendine güvenli ve güçlü olurlar. Yardım almayanlar duygusal açıdan sorunlar yaşarlar. Etkin dinlemenin uygun zamanını bilmek için ana-babaların dinlemeye açık olmaları, ancak önce çok önemli olan sıkıntının kimin olduğu ilkesini de bilmesi gerekir.
Anne ve babalar iletişimde "sen" ni kullanıyorlar. Sen iletileri duygu ifade etmez. Genellikle emir verme yargılama, öğüt verme gibi iletişim engellerini içerir. Ana-baba çocuğun davranışını kabul etmediği zaman o davranış nedeniyle ne hissettiğini çocuğa söylerse “sen” iletisi “ben”e dönüşür. Yani ben dilinde duygular konuşur.
Gerçekten de uyguladığınız takdirde çocuktan beklediğimiz davranışların oluşmasında "ben dili"nin ne kadar etkili ve doğru bir iletişim aracı olduğunu göreceksiniz. Ben dili çocuğun ana babasının kabul edemediği davranışını değiştirmesinde daha etkili olduğu gibi çocuk - ana baba ilişkisi için de daha sağlıklıdır. Ben dili çocuğu direnmeye, isyan etmeye yöneltmez. Tabii ki ilk cümle sen iletilerini içerdiği için çocukta bir direnme ya da isyana yol açacaktır. Duyguların ifadesi söz konusu olduğu için ben dilini kullanmak daha etkilidir.
Çünkü ben dili davranışı değiştirme sorumluluğu çocuktadır.
Çocuğun sorunu olduğu zaman anne-babanın etkin dinlemesi için en uygun zamandır. Ancak sorun anne babadayken uygun değildir. Çocuk sorun yaşıyorsa etkin dinleme ile onun kendi sorunlarına çözüm bulmasına yardım edebilirsiniz. Etkin dinlemenin aşırı kullanılması ya da uygun zamanda ve durumda kullanılmaması işlerlik sağlamaz. Bu nedenle daha öncede belirtildiği gibi zamanlamanın ve uygun şartların sağlanması gerekir. Aile içi iletişimi kurabilmek çok önemlidir. Basit hadiseler vahim neticelere ulaşabilir. Aile bireylerinin kaynaşması ve saadeti konuşmayı, dinlemeyi, susmayı yapabilmeye bağlıdır. Sağlık ve mutluluklar dilerim.
