Bugün, 29 Mart 2024 Cuma

Zeki ORDU


AŞK İMİŞ HER NE VAR ÂLEMDE

AŞK İMİŞ HER NE VAR ÂLEMDE


Bugün “berceste” mısralar üzerinde duracağız. Hakkımız var mı bilmem ama haddimizi de aşmak istemiyoruz. Onun için bütün edebiyatçılardan peşinen özür dileriz.

Maksadımız mısra veya beyitleri açıklamak veya şerh etmek değil. Çünkü bazı mısraların açıklanması yani şerh edilmesi öyle kolay değil. Onlar ancak “gönül” yoluyla şerh edilir.

İlk olarak büyük bestekar Hacı Arif Bey tarafından segah makamında bestelen bir şarkının/şiirin mısraını alalım sayfamıza:

“Şerh edemem hâlimi cânânıma”

Peki halini açıklayabilseydi ne diyecekti ki… Bundan daha veciz bir ifade olabilir mi?

Yazımıza zaten büyük Türkmen şairi Fuzuli`nin bir mısraı ile başlamıştık.

“Aşk imiş her ne âlemde

İlim bir kîl ü kâl imiş ancak”

“Kîl ü kâl” dedi kodu/yalan anlamına geldiğini söylersek gerisini okurlarımız anlar zaten.

Sırada Şeyhülislam Yahya var. Bakın o ne demiş:

“Neler çeker bu gönül söylesem şikâyet olur”

İyi ki söylememiş veya şikâyet etmemiş. Sizin hiç derdiniz olmadı mı? Hele hele gönülden şikâyetiniz olmadı mı? Peki şikayet ettiniz mi?

Sizi bilmem ama “ben etmedim” diyor şair. Çünkü “söylememiş.” Nasıl söylemediyse. Bir ifade ancak bu kadar “sen anla” kabilinden olabilir. Şairlik böyle bir şey demek ki...

Nigar Hanım`a ait bir mısra ile devam edelim:

“Mâni oluyor halimi takrire hicâbım”

“Takrir” anlatmak,bildirmek anlamına geliyor. “Hicap” ise ar veya utanma hissi. Kısaca anlatmaya terbiyem müsaade etmiyor gibi bir şeyse de yazılışından daha çok şey ifade eden bir mısra. Söz bilmek başka, sözü kaleme almak daha başka.

Abdülhak Hamid de:

“Her derde çare var güzelim, aşka çare yok” demiş. İyi demiş hoş demiş. Hani bir çaresini de dese fena olmazdı.

Yahya Kemal Beyatlı:

“Sen nerdesin güzelim, yaz günleri nerde” Merak ettiğim şair “sen”i mi, “yaz günlerini” mi özlüyor. Yoksa ikisini bir arada mı?

Geldik sayfamızın sonuna. Bu kadar ustanın ardına bir de acemi ilave ederek yazımıza son verelim. En azından ismimizin harfleri bari onlarla yan yana gelsin. Onlar büyüktür bizim kusurumuza bakmazlar.

Kendimize ait olduğundan bir izahatta bulunmayacağız. Okurlarımızdan da af dileği ile şu mısralarımızla bitirmek istiyorum:

Ey gönül sevda içre bizi kimsesiz sanma

Kendi yalnızlığımız sadık canandır bize