Bugün, 25 Nisan 2024 Perşembe

Seyfi GÜNAÇTI


Değerlerin farkında mısınız?


Sahip olduğunuz değerlerin farkında mısınız? Yoksa halâ ?Ben neyim?? mi diyorsunuz? Halbuki ´Bayrak´ şairi Arif Nihat Asya, ?Fetih Marşı? adlı şiirinde bizi şu sözleriyle uyarmıştı:
?Sen de geçebilirsin yardan, anadan, serden,
Senin de destanını okuyalım ezberden,
Haberin yok gibidir, taşıdığın değerden.
Elde sensin, dilde sen, gönüldesin, baştasın
Fatih´in İstanbul´u fethettiği yaştasın.?

Belki her şeyi biz yapmadık, her yeniliği biz bulmadık. Belki bütün icatlar bize ait değil. Fakat Türk milleti olarak, Müslüman olarak bizim de yaptığımız, insanlığın hizmetine sunduğumuz buluşlar, kolaylıklar vardır. Ancak yaptığımız pek çok şey, bulduğumuz yenilikler daha ?Bu bizimdir? diyemeden eller tarafından sahiplenilmiştir. Ve üzerine kendi damgalarını vurmuşlardır.
Bundan 40 yıl önceki Ortaokul Matematik kitaplarında her ünitenin başında Matematik alanında çalışmalar yapmış bilim adamlarının fotoğrafları, isimleri ve kısa hayat hikâyeleri bulunurdu. Bunların hepsi yabancı idi, yani Batılıydı. Bir tane Türk veya Müslüman ismine rastladığımı hatırlamıyorum. O zaman kendi kendime şöyle diyordum:
?Demek ki bizimkiler hiç böyle şeyler bilmiyorlar.?
Belki de bunu yapanlar, öyle düşünmemizi istiyorlardı.
Aradan zaman geçti; başka kitaplar okuduk, yeni bilgilere ulaştık. İşte o zaman gerçeğin o ders kitaplarında yazıldığı gibi olmadığını düşünmeye başladım. 1991 yılı baskısı Lise 3 Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi kitabında Harezmî adında bir Müslüman-Türk bilgininden ve onun buluşlarından söz ediliyor. Kitaba göre; ´Sıfırlı Ondalık Sayılar´ı Harezmî bulmuş. Yine Matematiğin bir kolu olan Cebir ve Logaritma da onun buluşuymuş. Ayrıca Neyrizî, İbni Heysem, Ebu Kâmil Şuca ve Ebu´l Vefa? gibi İslam bilginlerinin matematik alanında çok önemli buluşlara imza attıkları anlatılıyor. Mesela, Ebu Kamil Şuca; sinüs, kosinüs, tanjant ve kotanjant´ı bulmuş. Bulmuş ama buluşlarına bu isimleri o vermemiş. Müslüman bir bilim adamı kendi buluşuna, niçin alfabesinde bulunmayan harflerle bir isim koysun? Öyleyse olay nedir?
Olan şudur. Batılılar bu buluşları almışlar, sonra bir güzel boyamışlar ve ?İşte bu bizim buluşumuz? diyerek tanıtımını yapmışlar. Müslüman bilim adamlarında benlik-bencillik olmadığından, ?Haberiniz olsun, bu yenilik benim buluşum? diye ortaya çıkıp öğünmemişler. Sadece eserlerini insanlığın hizmetine sunmakla yetinmişler.
Bu bilgileri, Ahmet Gürkan´ın ?İslam Kültürünün Garbı(Batıyı) Medenileştirmesi? adlı eserinde görmek mümkün olduğu gibi, daha fazlasını Ankara Gazi Yüksek Öğretmen Okulu Matematik öğretmeni Lütfi Göker´in ?Matematik Tarihi ve Türk-İslam Matematikçilerinin Yeri? adlı eserinde de görebilirsiniz. L.Göker, bu konuda o kadar iddialı ki, eserinin kapağına ?Ülkemizde, konusunda ilk ve tek kitap? ibaresini koymuş.
Düşünüyorum da; insanlık için tekerleğin icadı kadar, belki ondan da önemli olan ´sıfırlı ondalık sayılar´ın buluş sahibi, niçin bilim dünyasındaki yerini almasın? Ve niçin diğer bilim adamları kadar ismi bilinmesin? Ünlü matematikçilerden söz ederken onun da adı anılmasın?
Değerlerin bilinmesi konusu ile ilgili yakın tarihe ait bir örnek vermek istiyorum.
?İslâm´ın 500 yıl önceki çizimini ancak çözdüler? (Sabah, 24.02.2007)
Haberin devamı şöyle:
?ABD´deki Harvard Üniversitesi´nden Peter Lu ile Princeton Üniversitesi´nden Paul Steinhard adlı araştırmacıların yaptığı araştırmaya göre İslam dünyasındaki sanatçıların çinilerinde kullandıkları geometri bilgisine, Batılı matematikçiler ancak 500 yıl sonra ulaşabildi. İki bilim adamı bu tezlerine örnek olarak Bursa´da bulunan Yeşil Cami´deki çiniler ile İran, Irak ve Afganistan´daki yapıtları gösterdi. (??) Peter Lu, ?Bu sistem, çok da önem vermediğimiz bu kültürün aslında sandığımızdan ne kadar ileri olduğunu gösteriyor? dedi(1).
Yeşil Cami´de (1) kullanılan ?Kuvasi kristal geometrisi?ne göre, duvardaki her bir birimin içinde şu geometrik şekiller yer alıyor:
*1 poligon (çokgen) *1 dekagen (ongen)
*1 pentagon(beşgen) *1 lozanj (eşkenar dörtgen)
*1 egzogen (altıgen ) *1 üçgen?
Evet değerli okuyucularım. Değerlerinizin farkında mısınız?...
-------------------------------------------------------------------------
(1) Haberde ?Yeşil Cami? demişler ama fotoğraf ´ Yeşil Türbe´ye ait.