Bugün, 29 Mart 2024 Cuma

Mehmet TÜRKAN


GÜNÜMÜZ ŞİİRİNDE ARUZ İZLERİ


Şair diyor ki:
?Eslaf kapıldıkça güzelden güzele
Fer vermiş o neşveyle gazelden gazele
Sönmez seher-i haşre kadar şi´r- kadîm
Bir meşaledir devredilir elden ele?
Divan Edebiyatı adı verilen ancak aslında Fuat Köprülü´ nün deyimiyle Klasik Türk Edebiyatı adının daha uygun olduğu bir deryadan bahsetmeye çalışacağım.
Yukarıda verdiğim şiirde şairin ifade ettiği gibi bu bir meşaledir ve elden ele devredilerek sonsuza kadar devam edecektir. Arada duraksamalar olsa da bu gelenek hala devam ediyor. Bunu günümüz şairlerinin aruzla yazılmış birkaç şiirini örnek olarak verdiğimizde bile bunu çok rahatlıkla görebiliriz.
Aruz vezni cumhuriyetin ilk yıllarında tamamen kaldırılmasa da geri planda kalmıştı. Ancak zamanla yavaş yavaş bu alana doğru yönelmeler başladı. Bazı şairlerimiz aruz kalıplarını kendi istek ve düşüncesine göre kullandılar. Mesela, Divan Edebiyatına ayrı bir önem veren Mehmet Çınarlı aruz bahirlerinde olmayan yeni kalıplar bularak şiirler yazdı. Bunun yanında aruz veznini tamamen eskiye bağlı kalarak devam ettirenler de vardır.

?Güllerindir yanacak hasretinle
Goncelerdir çekecek hasretini?
(Feilâtün feilâtün feilün)
(Fâilâtün)
Arif Nihat Asya

RUBAİ
Allah´a varan besteyi duymuş gideriz
Mecnun gibi Leylamıza uymuş gideriz
Bizden kötülük kalmayacak dünyaya
Ver olmamızın maksadı buymuş gideriz.
(Mefûlü mefâîlü mefâîlü faul)
Ümit Yaşar Oğuzcan

?Çağ geçti, gün tükendi, ömür bitmek üzeredir;
Hâlâ bu bitmeyen heyecan, çırpınış nedir??
(Mefûlü fâilâtü mefâîlü fâilün)
Mehmet Çınarlı

RUBAİ
Güzeli sevmeyi bilmek bir ilahi vergi,
Kâinat, nice güzellikle bezenmiş sergi
Yalvarıp Tanrı´ya daim, bu kulu söyler ki;
Güzeli sevmek için bin yılın olsun kâşki.
(Feilâtün feilâtün feilâtün feilün)
(Fâilâtün) (Fa´lün)
Bedri Gürsoy

?Ulvi´de senin bağrı yanık âşık-ı zârın
Feryâdı bütün âteş-i sûzandır efendim!..?
(Mefûlü mefâîlü mefâîlü feûlün)
Ali Ulvi Kurucu

?Duygusuz kalbine gaflet yuva yapmış ne yazık
O hırâmanı da gülzârı da belâzâr eyler.?
(Feilâtün feilâtün feilâtün feilün)
(Failatün) (fa´lün)
Serdar Âdem
?gibi şairleri ve şiirlerini eskiyi olduğu gibi devam ettirenlere örnek olarak verebiliriz. Bu tarzda şiir yazan yani eskiyi devam ettiren şairlerin sayısını arttırmak mümkündür.
Divan Edebiyatından etkilenen ancak aruz vezin kullanmayarak gazel, kaside, rubai, dörtlük ve beyitler kaleme alan şairlerimizin sayısı da azımsanmayacak kadar vardır.
Şükrü Karaca´nın ?Naat?ı, Arif Nihat Asya´nın ?Naat?ı, Murat Kapkıner´in ?Hüvel Baki?si, Cumali Ünaldı Hasannebioğlu´nun ?Münacat?ı, Erdem Beyazt´ın beyitleri bu minvalde olan şiirlerden bazılarıdır. Bu hafta kısaca bahsettik bundan sonraki yazılarımızda da günümüzdeki Divan Edebiyatı izlerinden ara ara bahsetmeye devem edeceğiz.