Artık önümüzdeki bir aylık bir süreçte öğretmenlerin gündeminde İlksan!ın 9. Dönem Temsilcilik Seçimleri var. Bu sebeple dikkatler İlksan üzerinde yoğunlaşmıştır. Zaten ilksan her daim dikkatleri üstüne çekmiş, bir çoklarının ilgi odağı haline gelmiş vaziyettedir. Oluşan bu ilgiden dolayı İlksanla ilgili bilgilerin, İlksanın ne olduğunun, ne olmadığının bilinmesine ihtiyaç vardır. Oluşturulan algı ve konuşulan kulaktan dolma bilgiler İlksanıa kendini ifade etme zorunluluğunu ortaya çıkarmıştır. İlçe Temsilciliği ve İl Delegeliği sorumluluğum nedeniyle ben de İlksan için edindiğim bilgileri aktarmaya çalışacağım. Daha önceleri ben de diğer meslektaşlarım gibi fazla bilgiye sahip değildim. Ama son beş yılda İlksan’ı tanıma ve anlama fırsatı buldum.
İlk önce İlksanın hukuki statüsünün ne olduğunu ortaya koymakta fayda vardır. İlksan Vakıf, Dernek veya Sendika değildir. İlksan, kuruluş kanununda sayılan üyelerine, sosyal yardım amacı ile Milli Eğitim Bakanlığına bağlı olarak özel kanunla kurulmuş, kendi tüzel kişiliği bulunan bir kamu kurumudur. Hala 1943 yılında çıkarılan kanun çerçevesinde yönetilmektedir.
İkinci olarak insanlarımızın aklına gelen ve diline doladığı İlksanın gelir kaynakları hususudur. Bu konuda pek çok yalan yanlış bilgiler dillendirilmektedir. Bir yönüyle herkes tarafından bilinmesine ihtiyaç vardır. Öyle ya İlksan’ın Gelir Kaynakları Nedir? Neden Kâr Dağıtmıyor? Bunların söylenmesine be bilinmesine ihtiyaç vardır. İlksan ticaret yapmak, Kâr elde etmek ve bu kârı üyelerine dağıtmak amacı ile kurulan bir şirket değildir. İlksan, Parafiskal gelirlerle topladığı fonlarla, Kanun ve Ana Statüsünde yazılı karşılıklı ve karşılıksız yardımları yapmakla mükellef munzam bir sosyal güvenlik kurumudur.
Açıklamakta en fazla zorluk çektiğimiz hususlardan birisi İlksan üyeliğidir. Bazı çevrelerin yanlış yönlendirmesi veya baskılarıyla tutturmuşlar bir türkü “zorla paramızı kesiyorlar, yok efendim paramıza el konuluyor” söyleyip duruyorlar. Doğrusu bende merak ettim İlksan’a Üyelik Neden Zorunludur? Dünya’da Örneği Var Mıdır? Buyurun el cevap, İlksan üyeliği, Türk Medeni Kanununda tanımlanan üyelik ilişkisi gibi değildir. İlksan üyeliği aynen Emekli Sandığı gibi memuriyete giriş ile eş zamanlı olarak kazanılan bir hak ve yükümlülüktür. Bu sebeple kanundan dayalı olarak üyelik söz konusudur.
Dünyada özellikle Kuzey Amerika ve Avrupa’da İlksan ile aynı amaçla kurulmuş, üyeliği mesleğe giriş ile zorunlu olarak başlayan ve farklı yardım yöntemleri olan yüzlerce sandık bulunmaktadır. Dünyanın en büyük 300 Emekli Fonu ve Yardım Sandığının 13’ü Öğretmen Sandığıdır. Bu zamanda zorunlu üyelik çağ dışı demek değişen ve gelişen şartlara göre pozisyon alamamak demektir. Bütün dünya artık ikinci bir emeklilik sağlamış işi götürüyorken bizin bu değişikliğe ayak uyduramamış olmamız talihsizlik olur. İlksan’ın dileyen üyelerine ikinci bir emeklilik seçeneği çalışması mevcut. Gelecekte emekli maşının düştüğü zaman bu ikinci bir emekliliğe ihtiyaç artacaktır.
Yine açıklığa kavuşturulması gereken diğer bir husus İlksan’ın zarar edip etmediğidir. Bu konuda bir takım çevrelerce kasıtlı olarak İlksan çok zor durumda. Zarar çok büyük, kapatılsın, kapısına kilit vurulsun naraları atılmıştı. Bununlada kalınmayıp İlksan’a kayyum atansın fikrini ortaya atmışlardı. Pekala şimdi “İlksan Zarar Ediyor Mu?” sorusuna cevap arayalım. Öncelikle şunu ifade etmek gerekir ki Karşılıksız Sosyal Yardım yapan kurum ve kuruluşlarda Kâr/Zarar hesabı değil, Gelir Fazlası/Gider Fazlası hesabı yapılmalıdır. İlksan’ın son 10 yıldaki gelir gider tablosu incelendiğinde sürekli gelir fazlalığı vermiş ve bu gelir fazlalıkları sandığın sermayesine eklenmiştir. Sermayeye yapılan eklemeler, Karşılıklı ve Karşılıksız Sosyal Yardımlar için Kaynak niteliğindedir.
( DEVAMI GELECEK HAFTAYA )
