İYİ TEST ÇÖZMEK İNSANI İYİ ADAM YAPAR MI?

Mart ayında yapılan YGS, gelecek hafta yapılacak olan TEOG sınavları ve ardından Haziran´da yapılacak LYS sınavlarını düşünerek bugünlerde yine gündemimizin ön sıralarında yer alan konu ile ilgili daha önce yazmış olduğum yazıyı yeniden sizlerle paylaşıyorum.

Toplumumuzun en ince damarlarına kadar sirayet etmiş meselelerden biri de sınavlar meselesidir. Pek tabidir ki beşikten mezara kadar imtihanla dolu bir hayat yaşıyoruz. Sınavların biri bitip öteki başlıyor. Hatta sınav içinde sınav yaşıyoruz. Bu yazımda toplumun kanayan yarası haline gelmiş sınavların insan hayatındaki etkilerinden bahsetmeye çalışacağım.

Özellikle son on yıl içinde sık sık değişen eğitim sisteminden dolayı öğrencilerimiz, çocuklarımız daha hayata adım atmadan sınava ayak basıyorlar. Test ve denemeler neredeyse birinci ikinci sınıflara kadar indi. Çocuklarımız neredeyse anasının memesinden ayrılınca testlerle tanışıyorlar. Testler denemeler hayat memat meselesi haline geldi.

İyi bir eğitim için iyi test çözmek ve sınavlardan başarı ile çıkmak gerekiyor. Öğrencilerin başarısı ve öğrencilerin toplumdaki kıymeti yaptığı testteki başarıları ile ölçülür hale geldi. Velilerimiz okula geldiklerinde çocuğunun denemelerdeki başarısını soruyor. Öğretmen de aynı minvalde cevaplar veriyor. İmtihanları başarılı geçmişse öğretmen de veli de mutlu olduğunu ifade ediyorlar. Müfettişlerimiz ve amirlerimiz okula geldiklerinde yine öğrencilerin bu anlamdaki başarısına göre değerlendirmeler yapıyor ve başarılı veya başarısız olarak okulları sınıflandırıyorlar ve hesap soruyorlar. Okulların çalışmaları da doğal olarak bu anlamda başarıyı artırmak için gayretlerini artırmak oluyor.

Bu eğitim sürecinde kaçırdığımız bir şey var ama kimse onu önemsemiyor. Gündemine bile almıyor. Çocuklarımızı at yarışına, olimpiyat maratonuna hazırlar gibi sınavlara hazırlıyoruz ama hayata hazırlıyor muyuz onu da illa ki sorgulamak gerekiyor. Onları hayattan koparıp, oyunlardan ve eğlencelerden uzaklaştırıp birer test köleleri haline getiriyoruz ama kimsenin bu konudan bir rahatsızlığı yok. Talebelerimizi bu süreç sonunda belki iyi liselere ve iyi üniversitelere yerleştiriyoruz ama sonunda kadru kıymet bilmeyen, insanlarla iletişim kuramayan, sosyal hayattan kopmuş, dünyadan habersiz; konuşmaktan aciz birer robot haline getiriyoruz. Ondan sonra da bu çocuklardan normal insan muamelesi bekliyoruz. Bu ne kadar mümkün olabilir ki.

Birer testmatik haline getirdiğimiz bu çocuklar gerçek hayatta gerçekten iyi insan olabilecekler mi? İyi test çözen, hızlı problem tarayan, sınavlar sonunda iyi başarı elde eden bu çocuklar aynı zamanda topluma iyi birer birey olabilir mi? Bunun sosyologlar ve psikologlar tarafından sorgulanması ve araştırılması gerekir. Çoğu zaman sınavlarda üstün başarı elde eden çocukların gerçek hayatta başarılı olamamasının sebepleri sorgulanmalıdır. Okulları denetleyenler aynı zamanda öğrencilerimizin, gençlerimizin ve çocuklarımızın iyi birer insan olarak yetiştirilip yetiştirilmediğini de sorgulamaları gerekir.

Son olarak diyorum ki: iyi test çözmek insanı iyi insan yapar mı? O zaman bu problemi çözmek için, topluma sağlıklı bireyler kazandırmak için ne yapmalı hep beraber düşünmemiz gerekir. Çoğu zaman görüş ve düşünceleri çok da dikkate alınmayan ama asıl bu işin içinde olan ve hamurunu karan öğretmenlerin görüş ve önerileri de dinlenmelidir. Bu fark edilmeyen ama derin bir yara olarak günden güne derinleşen bu derde bir çare bulunmalıdır.
Değerleri eğitimi olarak yürüttüğümüz çalışmalar acaba buna bir çare olur mu bilmiyorum.