“Gelir elbet zuhûra ne ise hükmü kader
Hakk'a tefvîz-ı umûr et ne elem çek, ne keder.” (Enderunlu Vâsıf)
Zuhûr: Ortaya çıkma, görünme
Tefvîz: İşi başkasına havale etme, vekâlet verme. Dini açıdan ise işini Allah’a bırakma ve O’nun yaptığı her şeyi gönül hoşluğu ile karşılama
Umûr: Birçok şey görüp tecrübe kazanmak
Tefvîz_i umûr: İşleri Allah’a havale etme, teslimiyet
Şair diyor ki: Kaderde hüküm ne ise elbet bir gün ortaya çıkar. Elinden geleni yap gerisini Allah’a bırak, ne elem, ne keder ne de sıkıntı çek”
Bir başka açıdan “tevekkül” diyebileceğimiz bir ifade mevcuttur. Biz elimizden geleni yapalım gerisini Allah’a bırakalım demektir. Yalnız bu boş ver ne olacaksa zaten olur. Kaderde ne yazılmışsa odur, bir şey yapmaya gerek yoktur anlamında asla değildir. Çabalamak mücadele etmek, gereğini yapmak ondan sonra Allah’a bırakmaktır. Gölgede yatıp emek harcamadan, zahmet çekmeden nimet beklemek boşunadır.
Elmalılı Hamdi Yazır diyor ki: “ibâdetsiz ve amelsiz kuru kuruya tevekkülün de faydası yoktur. Sen kulluğunu yap, O'nun emrini yerine getir ve öyle tevekkül eyle. Tevekkül, bazı câhillerin zannettiği gibi insanın kendini ihmal etmesi demek değildir. "Hakîkî mânâda tevekkül; Allah'tan başkasından korkmamak, O'ndan başkasına güvenmemektir." "Tevekkül, olan şey ile yetinmek, olmayan şeye râzı olmaktır.” Konunun ayrıntıları ilahiyetçıların işidir diyor onu ile ilgili birkaç şiir daha paylaşmak istiyorum.
“Ne kahr-ı dest-i âdâdan, ne lütfu âşinâdan bil Ümûrun Hakk'a tefvîz et, Cenâb-ı Kibriyâ'dan bil!”(Hattat Hamid’den bir tablo)
Tefvîz edip umûrunu âkıl meşiyyete
Fermân-ı hâliku’l-beşere imtisâl eder (Nâilî).
Eyledin erbâb-ı istihkāka tefvîz-i umûr
Matlabın üzre olur cârî mesâlih ba’de-zin (Ziyâ Paşa)
Nâil-i neyl-i murâd olmaksa maksûdun eğer
Hakk’a tefvîz-i umûr et fâriğ ol tedbîrden (Hersekli Ârif Hikmet)
“Sen Hakk’a tevekkül ol,
Tefviz et ve rahat bul,
Sabreyle ve râzı ol
Mevlâ görelim neyler,
Neylerse güzel eyler." (Erzurumlu İbrahim Hakkı)
Selam ve dua ile..
