Bugün, 18 Nisan 2024 Perşembe

Seyfi GÜNAÇTI


Kulağına küpe olsun


Küpe, kulağa takılır. Bizde adet böyledir. Bazı toplumlarda burunlarına, hatta dudaklarına küpe takanlar olduğunu gazetelerden ve televizyon görüntülerinden öğreniyoruz. Bunlar bize normal gelmiyor.


Küpe nedir? Sözlükler şöyle tanımlıyor:


*Kulak memelerine takılan süs eşyası.


*Kadınların kulağına astıkları süs.


Birinci tanımda kadın veya erkek olarak ayrım yapılmamış. Ancak ikinci tanımı yapanlar, küpenin kadına ait bir süs eşyası olduğunu vurgulamışlar. Konu hakkında internette yorum yapanlardan birisi küpe için, ?Kadınlarda olmazsa olmaz dedirten eşya? ifadesini kullanmış.


Küpe üzerine deyimler de vardır. Bunlar arasında en çok bilineni ?Kulağına küpe olsun? sözüdür. Bu, nasihat babında bir deyimdir. Söylenen şeyin her zaman akılda tutulması gerektiğini belirtir. ´Küpe gibi yanından hiç ayırma´ anlamına gelir. İnsan başına gelen olaylardan ders almalı ve yaptığı yanlışı bir daha tekrar etmemelidir.


Küpeyi kimler takar?


Bizde küpeyi kadınlar takar.


Hemen itiraz edenler olacaktır.


Zaten etmişler. İşte internette açılan soruya verilen cevaplardan bazıları:


*Erkeler küpe takar mı?


-Takar tabii!


*Bu konuyu tartışmaya bile hakkımız yok. Takan takar, takmayan takmaz.


*Küpe takan gençler kendilerini eleştirenlere (babalarına, amcalarına) karşı Yavuz´un küpe taktığı bilgisini kullanırlar ve ´Yavuz da küpe takıyormuş´ deyip çıkarlar işin içinden. Peki ya Yavuz küpe takmamış olsaydı?..


*Erkekler neden takıyor, onu da anlamıyorum. Bence insanın fark edilme ihtiyacını karşılamaya çalışmasından başka bir şey değil.


Erkeklerin küpe takmasının normal olduğunu savunanlar Yavuz Sultan Selim´in küpe taktığını ileri sürmüşler ve bunu delil olarak sunmuşlar. Ancak Yavuz´un kulağında küpe olan tablosunun gerçek olmadığını söyleyenler de var. Buna gerekçe olarak, külahının üstündeki tacı gösteriyorlar ve ?Hiçbir Osmanlı padişahında ve padişahların eşyaları arasında böyle bir taç yoktur. Delil gösterilen resimdeki taç gerçek olmadığı gibi Yavuz´un kulağındaki küpe de gerçek değildir. Bunları, tabloyu yapan ressam eklemiştir? diyorlar.


Ama tablo var olduğuna göre bir şeyler olmuş demektir. Kısa süreliğine de olsa belki Yavuz küpe takmıştır. Peki; hiçbir Osmanlı padişahı, sadrazamı, veziri, defterdarı, devlet adamı, paşası küpe takmamış da neden Yavuz takmış?
Onun sebebini de şöyle açıklıyorlar:


Yavuz 1517´de Mısır´ı fethettiğinde kulağında küpe olan insanlar görür. Bunları niçin taktıklarını sorar. ?Onlar köledir. Köle oldukları bilinsin diye takılmıştır? cevabını alır. Bu cevap Yavuz´u bir başka yönde etkiler. ?Biz de Allah´ın kuluyuz, kölesiyiz. Öyleyse bunu hiç unutmamak için biz de küpe takmalıyız? der.


Eğer rivayet doğru ise, Yavuz´un küpe takma gerekçesi ´fark edilmek, beğenilmek´ değildir. Kaldı ki, Yavuz´un küpe takmış olması, erkeklerin küpe takması için bir ölçü değildir. Bizim her sorunumuzda başvuracağımız bir ölçümüz var:


Kur´an ve sünnet.


Kuran-ı Kerim´de erkeğin küpe takması konusunda bir hüküm yok. En azından ben rastlamadım. Ama İslam´ın ikinci ana kaynağı sünnette bu konuda bir hüküm var: ?Peygamberimiz (SAS), erkeklere benzeyen kadınlara ve kadınlara benzeyen erkeklere lanet etmiştir.? (Buhari, Libas 61-62, Ebu Davut, Libas 28) (S. Buhari C:12, sayfa 109, Hadis: 1954)


Öğretmenler Gününüz kutlu olsun.