Kurban bir sınavdır. İnsanoğlunun sınavı. Sevdiği şeylerden sevdiğine hediye sunma, sunabilme sınavı.
Kurban, bütün dinlerde görülen bir ibadet ve bütün kültürlerde var olan evrensel bir olgudur. İlahi dinlerde ilk kurbanın Hz. Âdem´in iki oğlu tarafından gerçekleştirildiği kabul edilmektedir. Kabil ve Habil, aralarındaki bir anlaşmazlığı çözmek amacıyla Allah´a kurban sunmaya karar verirler. Allah kimin kurbanını kabul ederse o kazanacaktır.
Habil´in kurbanı genç ve semiz bir sığırdır. Kabil ise malına kıyamamış ve kurban olarak bir demet başak sunmuştur. Allah samimi davranan ve sahip olduğunun değerlisini sunan Habil´in kurbanını kabul etmiştir.
Hz. İbrahim; Müslümanlar, Hıristiyanlar ve Yahudiler olmak üzere üç ilâhî dinin mensupları tarafından benimsenen ve saygı duyulan bir peygamberdir. Hz. İbrahim, kurban konusunda bir sınavdan geçmiştir. Allah´a verdiği söz üzerine oğlu İsmail´i kurban etmeye götürdüğünde şeytan onu kandırmak için çok uğraşmış, onun nefsine hitap etmiş, ne olursa olsun bir evladın boğazlanamayacağını söyleyerek Hz. İbrahim´i kararından caydırmaya çalışmıştır. Hz. İbrahim, onun şeytan olduğunu anlamış ve bir süre taşlayarak şeytanı uzaklaştırmıştır.
Nihayet oğlu İsmail´i kurban etmek üzereyken, Allah(cc) onun bu konuda samimi olduğunu görerek, kurban etmesi için ona bir koç göndermiştir. Böylece Hz. İbrahim sınavı kazanmıştır. Bundan sonra ilahi dinlerde Allah´a bir hayvan kurban etmek, dini bir vecibe haline gelmiştir.
Kurban; Allah´a yaklaşmak kastıyla ve ibadet amacıyla kurban kesme günlerinde, belli şartları taşıyan hayvanı usulüne uygun olarak kesmektir. Kurban kesme günleri, kurban bayramının ilk üç günüdür. Bir başka ifadeyle Zilhicce´nin 10. 11. ve 12. günleridir. Hanefilere göre bayramın dördüncü günü kurban kesilmez. Eğer kesilmişse, bu hayvan kurban yerine geçmez; sadece sevabı vardır.
Bayram namazı kılınan yerlerde kurban, namazdan sonra kesilir. Hayvanı boğazlarken tesmiyede bulunmak, yani ?Bismillahi Allahu Ekber? demek şarttır. Tesmiye kasten terk edilirse, o hayvanın eti yenmez.
Kurban edilebilen hayvanlar; koyun, keçi, sığır ve devedir. Manda da sığır cinsine dâhildir. Kurban etme konusunda bu hayvanların erkeği ile dişisi arasında fark yoktur. Ancak koyunun erkeğini kurban etmenin daha iyi olduğu ifade edilmiştir.
Koyun ve keçi yalnız bir kişi tarafından kurban edilebilir. Sığır ve deve ise 1´den 7´ye kadar kişi tarafından ortak kesilebilir. Ortakların hepsinin ibadet amacı taşıması gerekir.
Koyun ve keçi bir yaşını doldurmuş olmalıdır. 6 ayını doldurmuş olmasına rağmen 1 yaşında imiş gibi gösterişli olursa o da kurban edilebilir. Sığırın iki, devenin beş yaşını tamamlamış olması gerekir.
Kurban kesen kimse ister zengin olsun, ister fakir olsun etinden yiyebilir. Fakat kurbanın, bir ibadet olmanın yanı sıra bir de sosyal yönü vardır. Bu sebeple etin bir miktarını dağıtması evladır. Bu konuda tercih edilen görüş; etin bir bölümünü fakirlere, bir bölümünü akrabalara dağıtmak, geri kalanını da ailesine ayırmaktır. İsteyen tamamını da dağıtabilir.
Teşrik tekbirlerini de unutmayalım. Kurban Bayramı arefe günü sabah namazından, bayramın dördüncü günü ikindi namazına kadar, her farz namazdan sonra bu tekbirlerin okunması gerekir.
Bayramlar, barış ve sevinme günleridir. Bu günlerde dargınlar barışmalı, akrabalar ziyaret edilmeli; komşular, akrabalar ve dostlarla bayramlaşmalı, yoksullar gözetilmeli, bu vesile ile yardımlaşma ve dayanışma bilinci geliştirilmelidir.
11 Ağustos 2019 Pazar günü kurban bayramıdır. Son zamanlarda dini bayramlar, bir tatil vesilesi olarak görülmektedir. Bayrama bir hafta kala televizyona yansıyan haberlerde, tatil bölgelerinde otellerin doluluk oranına ulaştığı belirtildi. Herhalde bunlar kurbanlarını tatil beldelerinde kesecek değiller. ?Her koyun kendi bacağından asılır? diyelim ve biz ibadetimizi yerine getirelim. Tabii gücü yetenler için söylüyorum. Takdir Allah (CC)´ındır.
Kurbanlarınız ve ibadetleriniz makbul, bayramınız mübarek olsun. Kurban Bayramınızı kutluyor; sağlık, mutluluk ve huzur dolu bir bayram geçirmenizi diliyorum.
