Bugün, 25 Nisan 2024 Perşembe

Yılmaz İMANLIK


NAZIM HİKMET -FUZULİ-EŞKIYA


Nazım Hikmet´in o şiirini okudunuz mu bilmem? ?Ben Senden Önce Ölmek İsterim.? Ne güzel bir şiirdir o!

Nazım Hikmet´in bütün eserlerini hatta yaşam hikayesini bir kenara bırakıp bu şiiri ?şiir gibi? değerlendirdiğimizde onun şairlik yönünün ne kadar güçlü olduğunu bir kere daha görürüz. Şiirde imgesel olarak belki de üstüne söz söylenmemiş bir şiirdir bu eseri. Bu kadar inceliği ancak şairler düşünebilir. Bu dünyada birbirine kavuşamayan iki sevgilinin öldükten sonra bedenlerinin yakılması, küllerinin aynı kavanoza konulması, sonra bir çöplüğe atılsa bile aynı toprakta büyüyen bir fidanın sapında iki çiçek olarak açmaları sağlam bir aşkın en güzel anlatımıdır. Ancak bu şiire şiirselliği bir kenara bırakıp inanç açısından bakan biri burada şiiri göremeyecektir.

Aynı temayı Fuzuli´nin Su Kasidesindeki şu beytinde de görüyoruz:

Dest-bûsı ârzûsıyla ger ölsem dostlar

Kûze eylen toprağum sunun anunla yâra su

(Dostlarım! Şayet onun elini öpme arzusuyla ölürsem, öldükten sonra toprağımı testi yapın ve onunla sevgiliye su sunun.)

Burada Nazım´ın Fuzuli´den etkilendiğini ve onun bu beytini yeniden yorumladığını söyleyebiliriz. Her ikisinde de öldükten sonra kavuşma anlatılır.

Öte yandan ?Eşkıya? filmindeki o can alıcı sahneyi hatırlarsınız.

Uğur Yücel yaralı halde otelin çatısındadır. Son nefesinde Şener Şen´le aralarında şu konuşma geçer:

-Sen çok vuruldun bilirsin Eşkıya, ben ölecek miyim? Çok korkuyorum Eşkıya.

-Korkma, sadece toprağa gideceksin, sonra toprak olacaksın. Sonra sularla birlikte bir çiçeğin bedenine yürüyeceksin. Oradan özüne ulaşacaksın. Çiçeğin özüne bir arı konacak. O arı ben olacağım.

Bu sahne için Nazım ve Fuzuli´nin eserlerinden ilham alındığını söylesen yanlış olmaz diye düşünüyorum.

Sonuç olarak hangi dönemde yaşarsa yaşasın, hangi inanca sahip olursa olsun birçok sanatçı birbirinden etkilenmiştir. Onları ?büyük? yapan evrensel temaları eserlerinde en güzel şekilde yoğurmalarıdır. Sanatı ve sanatçıyı ön yargılarımızdan kurtularak ve evrensel bir bakış açısıyla değerlendirirsek daha
iyi sonuçlara ulaşabiliriz.