Oruç sabrın yarısıdır

Bu bir hadis-i şerif meali. 6 büyük hadis kitabından biri olan Sünen-i İbni Mace´nin Sıyam bölümünün 44.hadisi. Hadis, başka kaynaklarda da yer alıyor.

Oruç, İslâm´ın beş temel şartından birisi. Ramazan ayına mahsus bir ibadet. Bir başka ifadeyle yılda sadece 1 ay bu ibadetle mükellefiz. Yılın geriye kalan 11 ayında Müslüman oruç bakımından bir sorumluluk taşımıyor, yani özgür!

Oruç, farz bir ibadettir. Orucun farziyyeti kitap, sünnet ve icma ile sabittir. Yüce Allah (CC) Bakara suresi 183.ayette, ?Ey iman edenler! Allah´a karşı gelmekten sakınmanız için, sizden öncekilere farz kılındığı gibi, oruç size de farz kılındı? buyurmaktadır.

Oruç; sabahleyin tan yerinin ağarmasından akşam güneş batana kadar bir şey yememek, içmemek ve cinsel arzulardan uzak durarak yerine getirilen bir ibadettir. İşte bu bakımdan oruç, sabır gerektirir. Hem yeme içmede sabır, hem de diline-beline sahip olmakta sabır. Bunun içindir ki Peygamberimiz, ?Çoğu kimsenin oruç tutmaktan nasibi, aç ve susuz kalmaktan ibarettir? buyurmuştur. Hadiste sözü edilenler, oruç tutmakla beraber, özellikle diline sahip olamayanlardır. Gıybet, dedikodu ve küfürden uzak duramayanlardır. İşte bu bakımdan oruç, sabrın yarısıdır.

Peygamberimizin ifadesiyle oruç, ´sabır ayı´dır. Tarih boyunca önemli şahsiyetlerin çeşitli sabır imtihanlarına tabi tutulduklarını kitaplardan okuyoruz. Allah (CC), pek çok güzel insana, peygamberlere, sahabelere ve Allah dostlarına çeşitli sıkıntılar vererek imtihan etmiş ve böylece onları kendisine daha çok yakınlaştırmıştır.

Büyük insanlar, bu imtihanlardan başarı ile çıkan kimselerdir.

İnsanoğlunun sabırla sınandığını Yüce Allah şöyle bildirmektedir: ?Andolsun ki sizi, biraz korku, biraz açlık, bir de mallar, canlar ve ürünlerden eksilterek sınarız. (Ey Habibim!) Sabredenleri müjdele.? (Bakara Suresi, 155)

Kuran´da en çok sözü edilen takva 155 yerde, ikinci olarak da sabır 85 yerde geçmektedir. Ayrıca bu konuda yüzlerce hadis-i şerif de mevcuttur. Yusuf Suresinde ise(ayet, 18) ?Sabır ne güzeldir? buyurulmaktadır. Yine Asr suresinde, önce insanoğlunun zararda olduğu bildirilmiş, devamında ise ?Birbirlerine hakkı ve sabrı tavsiye edenler?in kurtuluşa ereceği belirtilmiştir. Peygamberimiz de adeta bir ´sabır taşı´dır. Hatırı sayılır gayrı Müslimlerin de dile getirdiği gibi, babaları tarafından kendi öz kızlarının diri diri toprağa gömüldüğü, adına cahiliye devri denilen ve insanlığın ıslahının en zor olduğu bir dönemde Hz. Muhammed (SAS), her türlü alay, hakaret ve baskılara sabrederek yeni bir dinin yeşerip olgunlaşmasını sağlamıştır.

Hicri Takvime göre Ramazan ayı, oruç ayıdır. 27 Mayıs cumartesi de Ramazan ayının ilk günüdür. Cuma akşamı ilk teravihi kılacak ve o gecenin sonunda sahura kalkarak oruca niyet edeceğiz. Belki biraz zorlanacağız. Belki diğer zamanlarda yaptığımız bazı alışkanlıklarımıza sabretmek zorunda kalacağız. Ama sonunda oruç tutanlara vaat edilen ödüle kavuşacağız. Atalarımız da, ?Sabır acıdır ama meyvesi tatlıdır? buyurmamışlar mı?

Oruç tutarak sabrın, azmin ve tahammülün en güzel örneğini gösteren insan, hayatta karşılaşacağı acılara, sıkıntılara ve her türlü olumsuzluklara da tahammül etmesini öğrenmiş olacaktır.

Bu arada hatırlatmak gerekir ki, sahura kalkmakta faydalar çoktur. Geceler kısa olsa da sahura kalkmayı ihmal etmemek gerekir. Bu konuda Peygamberimizin tavsiyeleri vardır. O, ?Sahur yiyiniz. Çünkü sahurda bereket vardır? buyurduğu gibi, ?Onu(sahuru) bırakmayın; bir yudum su için bile olsa. Çünkü Allah ve melekleri sahur yiyenlere salât eylerler? diye de buyurmuştur.

Bir de sahuru gecenin son vaktine bırakmak iyidir. Peygamberimizin bu konudaki tavsiyesi de şöyledir: ?Ümmetimin iftarı acele, sahuru tehir ettikleri (sona bıraktıkları) müddetçe hayırda daimdirler.? (Selâmet Yolları, C: 2, sayfa: 423)

Ramazanınız mübarek, sofralarınız bereketli, ibadetleriniz makbul olsun.