Bugün, 20 Nisan 2024 Cumartesi

Zeki ORDU


Terme`nin Turna Balığı

Terme`nin Turna Balığı


Turna balığını bilir misiniz?
Soruyu değiştirelim. Simenit Gölü`nü bilir misiniz?
Her Termeli hiç uğramamış bile olsa Simenit Gölü`nü duymuştur. Çünkü ünü Terme ve Samsun`un ötesine geçmiştir.
Peki Simenit Gölü`nü nasıl bilirsiniz? Hangi özelliği ile öne çıkmıştır?

Bu soruya çeşitli cevaplar gelebilir.
Bütün bunların Turna balığı ile ne alakası var?

Efendim Turna balığı Simenit Gölü`nde yaşayan balık türlerinden biri. Ayrıca adı geçen gölde; has kefal, ilarya balığı, havuz balığı, kadife balığı, çapak balığı ve turna balığı bulunmaktadır.
Üniversitelerin biyoloji bölümleri Simenit Gölü`nü “turna balığı” ile tanımışlardı. Mahmut Yılmaz ve Nazmi adlı iki ilim adamı Simenit Gölü`nde yılın her ayı araştırma yaparak turna balığı üzerinde incelemeler yapmışlardır.

Özellikle bu balığın beslenme özelliklerini öne çıkaran kapsamlı bir araştırmadan sonra da bir makale kaleme alınmış olup üniversitenin ilgili bölümlerinde okutulmaktadır.
Bu makaleyi ben de okudum. Bir Fen Bilimleri öğretmeni olarak bu tür incelemeleri ve yazıları okumak işimiz açısından bize katkı sağlatmadır.

Simenit Gölü`ne 200 Haziran-2001 Mayıs ayları arasında yapılan bir yıllık çalışmanın sonucu 41 adet turna balığı üzerinde yapılan inceleme ve araştırma sonucu turna balığının 24 besin türü ile beslendiğini, bunun 17`si bitkisel, 7`si de hayvansal besin olduğunu tespit etmişler.

Derinliği 0,5 -1,5 metre arasında değişen, kışları 2 metre derinliğe ulaşabilen Terme`ye 25 km uzaklıkta ve 80 hektar alanında olan bu göl, yeterlice tanıtılıyor mu?
Değerli hocamız Baha Rahmi Özen Bilgi Pınarı Dergisi`nde “Simenita`nın Gözlerinden Akan Simenit” başlıklı yazısı “Vah Simenit vah! Böyle kıyılacak mıydın!?... diye başlıyor. Bu satırları okurken aklıma Necip Fazıl`ın mısraları geliyor:

El âlem çalışıyor, fethetmeye Merihi;
sen cebinde kaybettin güneş dolu tarihi !

Evet, biz elimizdekilerin kıymetini ne ilmi yönden ne de sosyokültürel yönden kavrayamadık galiba.
Simenit Gölü sadece Terme`nin değil ülkenin de bir değeridir. Bu meseleye biraz eğilmek gerekiyor. Termelilere biraz daha iş düşüyor bu hususta. Sen sendekinin kıymetini bilemezsen başkalarının biçtiği değere razı olursun.

Yoksa neticeyi Baha Rahmi hocamızın satırlarıyla izaha kalkışırız sonunda. Şöyle bitirmiş zikredilen yazıyı:
“Elveda çöllere yazılmış ah dolu mektubum! Dedim ona. Başka ne diyebilirim utancımdan…”
Simenit sıradan bir göl değildir.
İlgililere…