Bugün, 29 Mart 2024 Cuma

Mehmet TÜRKAN


TÜRKÇEMİZ ÖLÜYOR MU? (2)


Bu manide bir gencin sevgilisine duyduğu muhabbeti görüyoruz. Ona duyduğu saf, temiz ve gönülden sevgiyi ve bir başkasının yârine bakışına ve tahammül edemeyişini görüyoruz. Sevgiliye bakan bir kem gözü hissedecek kadar zarif bir gözle bakan bağlılığı başka nasıl ifade edebilirdik.

Yunus´un,
Ana rahminden geldik pazara
Bir kefen aldık döndük mezara.

Ya da;
Ete kemiğe büründüm
Yunus diye göründüm
Mısralarından daha güzel hayatın kısalığını ve dünyanın faniliğini ne anlatabilir?

Niçin kondun a bülbül
Bahçemdeki asmaya
Ben yârimden ayrılamam
Götürseler asmaya.

Söyleyeninin belli olmadığı, eskilerin lâedri dediği bu manideki sevgiliye bağlılık, onun için ölüme razı olmak daha nasıl anlatılabilir. Günümüzde her şeyin menfaate, para ve maddi değerlere bağlandığı bir ortamda yâri için ölüme gedecek adam bulabilir miyiz?

Yine sevgilinin yüzünün güzelliğini anlatmak için Karacaoğlan´ın şu mısraları tam bir sehl-i mümteni, tam bir söz harikası,

Dökünce zülfünü bedir yüzüne

Ben sandım ki bulut aya bağlıdır.


Bir sevgilinin, bir yârin yüz ve gönül güzelliği ancak bu kadar güzel söylenebilir.


Fuzuli bir beytinde sevgiliye sitem ederken şöyle diyor:


Beni candan usandırdı, cefâdan yâr usanmaz mı?


Felekler yandı âhımdan murâdım şem´i yanmaz mı?


Muhibbî mahlasıyla şiir yazan Kânunî Sultan Süleyman sağlığın ve sıhhatin önemini anlatmak için diyor ki:


Halk içinde muteber bir nesne yok devlet gibi

Olmaya devlet cihanda bir nefes sıhhat gibi

Yine, Selimî mahlasıyla şiirler yazan ve önemli bir şair olan cihanın karşısında titrediği Yavuz Sultan Selim´in gönlünü kaptırdığı bir cariye için söylediği ifade edilen şu beyit ne kadar harika. Bir padişahın da yeri geldiği zaman derbeder bir genç gibi gönlünü kaptıracağının en güzel ifadesi bu mısralar olsa gerekir:

Şîrler pençe-i kahrımdan olurken lerzan
Bir gözleri âhuya zebun etti felek

Yenişehirli Avnî şu beyitinde sevgilinin ardından gönlü sürünüp giden, her şeyini sevdiğine feda etmeye hazır bir aşığın duygularını ne güzel dile getirmiş:

O gül endam bir al şâle bürünsün yürüsün
Ucu gönlüm gibi ardınca sürünsün yürüsün

Söyleyeninin bilmediğim aşağıdaki beyit her şeyin bitti anda bir kulun Rabbine en güzel niyazı olsa gerek;

Kimsesiz kimse olmaz, kimsenin var kimsesi,
Kimsesiz kaldım, meded ey kimsesizler kimsesi.