YETKİN KARAMOLLAOĞLU - TERME ZİRRAT ODASI BŞK.
Terme ekonomi-sinin çöküşünün nedenlerini bir kaç noktada tarif edebiliriz. Terme’nin tarım bölgesinde toprakların küçülmesi ve miras hukukunun sorun haline gelmesi en önemli faktörlerden biridir.
Tarım Terme’nin vazgeçilmezlerinden-dir. Tarımın 50 yıl önceki konumuna baktığımız zaman Terme Karadeniz’in ekmek kapısıydı.
Karadeniz de bir çok ilin geçim kapısı haline gelmişti. cazibe haline gelen Terme’de göç alımı oldukça fazlaydı. Ekonomi seviyesi iyiydi.
Nedense tarım toprakların bölünmesi ve ürünlerin maliyetinin altında satılmasıyla üretici faiz altında ezilmeye başladı.
Üretici, tarımı bırakıp yeni gelir kapıları aramaya başladı. Böylece Terme’de göç başladı.
Tarımın olmadığı ve topluluğun göç verdiği bir yerde ekonomiden bahsetmek gelişmişlikten bahsetmek saflık olur.
Terme’de bundan sonra gelişim, tarıma dayalı küçük ölçekli sanayilerin kurulması, turistik bölge olarak gördüğümüz yerlerin turizme açılması ve göç edenlerin Terme’ye tekrar çekilmesi ile mümkün olur.
MUHARREM ÇELİK - TERME İŞADAMLARI DER. BŞK
‘TARIMSAL ÜRETİM TEŞVİK EDİLMELİ VE DESTEKLENMELİDİR’
Terme İşadamları Derneği Başkanı Muharrem Çelik`e Terme`nin ekonomisi ne durumda ve ekonomik daralmanın çözümü nok-tasında neler yapılabilir diye sorduk.
Terme ekonomi-sinin temelinin çeltik, fındık, kavak ve mısır üretimi başta olmak üzere tarıma dayandığını söyleyen Çelik, “İşçi istihdam etme konusunda özellikle üretime yönelik sanayi kuruluşları firma sayısı sınırlı sayıdadır. Sahil kenti olmasına rağmen maalesef deniz ve doğa turizmi de ilçemizde öne çıkamamıştır.
Fındık rekoltesi-nin son yıllarda oldukça düşmesi, maliyetlerin yüksek oluşu, özellikle son yıllarda çeltik üreti-mindeki düşüş sonrası Terme halkı ekonomik açıdan sıkıntı yaşamaya başladı.
Tarımsal üretimde düşüşlerin olması, kişilerin karşılıklı günlük harcamalarındaki artışlar sorunu daha da büyüttü.
İlçemiz köylerinde yaşayan halkımız bireysel ihtiyaçlarını karşılamak için geçmiş dönemlere kıyasla evlerinde hayvan beslememekte, kendi ihtiyaçlarını karşılayacak sebze ve meyve üretimi de yapmamaktadır.
Lakin her köy bakkalına şehirden ekmek, süt, yoğurt, tavuk, yumurta vb temel ihtiyaç maddeleri gitmektedir.
Böylece halkımız kendi ihtiyaçlarına karşılık verecek bazı ürünleri üretmekten uzaklaşarak hazır ürünleri tüketmeye yönelmiştir.
Ulaşım sorunları-nın da ortadan kalkması ile daha önce köylerden şehir merkezine haftada bir gelen vatandaşımız artık haftanın her günü şehre gelir olmuştur. Hâl böyleyken yol, yeme içme vb maliyetlerini de beraberinde getirmektedir.
Teknolojinin hayatımıza girişi ve hızla gelişimi hayatımıza kolaylıklar sağladığı gibi farklı bir maliyeti de beraberinde getirmektedir.
Sonuç olarak; Günümüzde üretim az iken tüketim fazla durumdadır.
İş istihdamı konusunda imkânlar da sınırlı olunca halkımızın ekonomik sorunları hızla artmaktadır.
İlçemiz, büyük-şehir belediyesine katıl-dıktan sonra inşaat sektö-ründe ciddi anlamda daralma yaşamıştır.”dedi.
TİAD Başkanı Çelik, ekonominin can-lanması için ise şunları söyledi;
Tarımsal üretim teşvik edilmeli ve desteklenmelidir. Ayrıca köylerimizde yaşayan halkımızın bireysel ihtiyaçlarını karşılayabile-ceği ve aile ekonomisine katkı sağlayabileceği sebze ve meyve üretimi ile hayvan besleme konularında çalışmalar yapılmalı ve bu konuda halkımız teşvik edilmelidir.
İlçemizin coğrafi yapısı itibari ile organize sanayi kurulmasına yönelik uygun araziler mevcuttur. Bununla ilgili kurum ve kuruluşlar tarafından değerlendirme yapılarak organize sanayi kurulması için çalışmalar hızlandırılmalıdır.
Şayet Terme’de organize sanayi kurulursa, tarım araç ve gereçleri yapan sanayiciler işlerini geliştirerek ihracat yapabilirler. Terme dışın-daki yatırımcılar da ilçe-mize çekilerek üretime yönelik işletmelerin kurulması ile iş istihdamı sağlanmış olur.
Yeni yapılması düşünülen çevre yolu çevresine galericiler sitesi yapılarak ilçemize ciddi istihdam ve kazanç sağlayan galerici esnafı desteklenmelidir.
Son dönemde ilçemizde kavak işleme atölyeleri açılmıştır. İşlenen ağaçlar hammad-deye dönüştürülerek sevki yapılmaktadır. Bu vesile ile ilçemize istihdam sağlanmıştır. Ama yeterli değildir.
Hammadde haline getirilen ağaçların işlenebilmesi için bu sektörde fabrikaların kurulması gerekmektedir. Bu sektörde ilçemize sanayicileri getirebilirsek yeni iş imkânları, istih-dam alanları oluşturarak ilçemize katkı sağlaya-biliriz.
Ayrıca doğa ve deniz turizmine yönelik çalışmalar da yapılmalıdır.
İnşaat sektöründe konut yapacak kişilere kolaylıklar sağlanarak inşaatlarda çalışarak geçimini sağlayan ailelere yardımcı olunmalıdır.
Geçimini balıkçılıkla sağlayan halkımıza daha modern şartlarda avlanmaları için gerekli yardım ve teşvik sağlanmalıdır.
Bu vesileyle ilçemiz göç vermemiş olur, ekonomi de canlanmış olur dedi.
BARIŞ AKTEPE - ESNAF VE SANATKARLAR ODASI BŞK.
Terme ekono-misi, fındığın yanması, tarımın zarar görmesi ve insanların iş imkanlarının olmamasından dolayı çökmüş durumdadır.
1991`den bu güne kadar sanayi esnafı olarak gözlemlediğim Terme’nin yanlış politikaları yüzünden Terme esnafının ve Terme halkının başına gelmeyen kalmadı.
İstediği krediyi alamayan esnafın iş gücü engellenmiş, bu da ailelerde moral bozukluğu yaratmıştır.
Esnaf ve Sanatkarlar Odası olarak zorluklarla karşılaşan esnafın işlerinin kolaylaşmasına yardımcı oluyoruz. Bunun için Büyükşehir yasasının getirdiği 180 TL’lik aidatların, 800 esnafı kapsayarak 120 TL olacak şekilde ayarladık.
Esnaf Kefalet Kooperatifinden kredi çekmek isteyen esnafımız, kooperatifin takip oranı %67 olduğundan, -örneğin 50 bin TL kredi çekecek bir kişi 3 bin Tl’sini Esnaf kooperatifine, 2 bin Tl’sini de bankaya vermek zorunda kalıyor- mağdur oluyor.
Piyasanın canlanması için Terme’de akşam saatlerinde oturulabilecek yerlerin açılması, sinema, ışıltılı mağazaların ve sosyal aktivitelerin olduğu ailelerin akşam sefası yapabilecekleri yaşam alanları oluşturulmalı.
Kısacası Terme ölü şehir olmaktan çıkartılmalı.
ALİM KUNT - ALİM İNŞAAT SAHİBİ
‘ESNAF ARKADAŞIMIZIN BİRÇOĞU ZOR DURUMDA’
İnşaat sektöründe Şehircilik Bakanlığının 2012 yılında imar düzenlemesindeki çalışmalar neticesinde inşaat sektörü % 70`den %40`lara düştü.
Son yıllarda ilçemiz göç almadığı için kendi yağında kavruluyor. İnşaat sektörünün açılması için son imar yasasına uygun arsaların parsellenmesi gerekiyor. İnşaat sektörünün yanı sıra birçok esnaf arkadaşımızda zor durumda.
Terme`nin potansiyeli Çarşamba`dan daha fazla. İlçemizde bazı ihtiyaçlar dışarıdan alınıyor. Bizim işimizle ilgili olarak söylemek gerekirse hazır betonu dışarıdan alıyo-ruz. Bunu kendimiz üretsek, birçok esnaf ve vatandaş bundan faydalanacak Terme ekonomisini canlandıracak.
Termeli vatandaşa satarak kazandığımızı Terme de harcamalıyız.
Başka yerlerde değil.
Ben bunu toplantılarda defalarca dile getirdim ama maalesef olmadı. Terme’ye sahip çıkmalıyız.
Çocuklarımıza torunlarımıza iyi bir Terme bırakmak için önce bizim bir şeyler yapmamız gerekiyor.
Ali Rıza ULTAV
‘İNŞAAT SEKTÖRÜ BU ZAMANA KADAR OLAN EN KÖTÜ SEVİYEDE’
‘Terme ekonomisinin durmasındaki en büyük etkenler arasında ilk sırayı Tarım, ikinci sırayı ise İnşaat Sektörü çekiyor’
Ali Rıza Ultav “Terme ekonomisinin inşaatla olan bölümü şu anda en kötü seviyesini yaşıyor. Gerekçesi de imar planındaki durağanlık.
İmar planının durulması, seçimden sonra kaçak binaların tespit edilmesi ve mahkemeye intikal etmesi, imar durumlarının verilmesinin zorlaşması, 2014 yılında yeni imar planının gelmesiyle inşaat işlerinin biraz daha zorlaşması, şehirleşmenin büyütülmesinin amaçlanması gibi faaliyetler inşaat sektörünü harekete geçirecektir. Elimizde şimdi bir imar planımız var. Bu da 50 bin nüfusu geçmeyecek şekilde ayarlanarak Terme`ye monte edilmiş.
Terme`nin daha önceki belediyenin istediği imar planı 100 bin nüfusa hitap ediyordu. Devlet, Terme`nin nüfus artışını istemiyor, Terme`yi tarım ilçesi olarak kabul ediyor. Nüfusun artmasını istemeyince 5 katlı binalar 4 kata indi. 4 kat olan binalar 3 kata indi. Bitişik nizamlar ayrık nizama dönüştü ve inşaat sektörü otomatik olarak durdu.
Temel gerekçe imar planı, ikinci gerekçe de belediyedeki yönetim değişikliğidir. İnşaatlara açılan davalar sektörü duraklamaya itti.
Terme`de inşaat sektörü bu yüzden çökmüş durumda A`sından Z`sine kadar yani amelesinden inşaat malzemesi satıcısına kadar perişan durumda. Nisan, Mayıs aylarında inşaat sektörü canlanırdı, şimdi canlan-ma yok. Olmayacak da... Terme`de çalışan inşaatçıların %70, %80`i Terme dışında iş arayacak ve göç edecekler.
Terme ekonomisini çeken lokomotif sektörlerden birisi inşaattır. Terme ekonomisini etkileyecek olanlar arasında ilk sırada tarım, ikinci sırada inşaat sektörü, üçüncü sırada minibüs-çüler ve galericiler, dördüncü sırada ise ticaret gelir.
Tarım sektöründe ilk darbeyi fındığa vuran don afeti ile yedik. Don vurmasıyla çiftçimizin fındığı olmadı bu da ekonomiyi büyük ölçüde etkile-di. İkinci darbe de İnşaat sektöründen geldi. Terme`de ekonomi en az %50 oranında düştü. Bu ekonomiyi canlan-dırmak için İmar planında revizyon yapılmalı ve belediyede de ruhsat alımlarını kolaylaştırmalıdır.” dedi.
HAYRETTİN GÜNGÖR - TERME AVM
DEVLETE VE BELEDİYEYE ÇALIŞIYORUZ
Ruhsat ve vergiler esnafın belini büküyor.
Terme AVM işletme sahibi Hayrettin Güngör, “Terme’nin nüfusuna göre fazla sayıda ulusal marketlerin olması yerel maketlerle züccaciyeleri öldürmüş durumda. Biz ulusal marketlerle mücadele ederken bir de başımıza ekstra masraflar çıktı. Pazar günü ruhsatının işyerinin metrekaresine göre verilecek olması esnafın belini büküyor. İhtiyacımız olmasa zaten Pazar günü işyerimizi açmayız gezer dinleniriz.
Büyükşehir’e bağlanmak ile tabela vergisi de kat kat arttı. Böyle giderse tabelalarımızı sökmek zorunda kalacağız. Gerek Büyükşehir gerek Terme Beledi-yesi’nin biz esnafı kollaması gerekirken pazar günü ruhsatı, tabela ücretlerinin yüksekliğiyle zaten zorda olan esnafın belini iyice bükecektir.”
dedi.
