Fındık, Karadeniz Bölgesinin marka ürünü. Bölgede hemen her şey fındığa göre ayarlanıyor. Düğünler fındık sonrası yapılır, alış verişler fındık veresiye olur.
Tarım Orman İl Müdürlükleri ve Ziraat Odalarının işbirliğiyle Karadeniz Bölgesinde 2022 yılı fındık toplamaya başlama tarihleri belirlendi. 0-250 metreye kadar olan bölümde en erken bahçeye girme iznini Trabzon Bölgesi verdi: 13 Ağustos. Bu tarih Giresun ve Samsun için 14, Ordu için 16 Ağustos. Orta bölgeler için 16-18 Ağustos, 500 metreden yüksek bölgeler için 25-27 Ağustos olarak belirlendi.
Bu tarihlere uyan var mı? Yüzde 20'lik kesim dışında yok.
Gerekçe hazır; “Fındık erken olgunlaştı!”
Trabzon'daki mahalle komşumuz Ali Osman ve Zonguldak'ta fındık bahçesi olan kız kardeşim, 9 Ağustos Salı günü fındık toplama işini bitirmişler. Fındık harmanı önünde bir de poz verip sosyal medyada paylaşmışlar. 11 Ağustos Perşembe günü aradığım Terme'nin Kocaman Beldesindeki bir arkadaşım da fındığı bitirdiklerini beyan etti.
Be mübarek, ne zaman başladınız da ne zaman bitirdiniz? Arkadaşım, “İşçi kalabalıktı. Yemeğe oturunca sofrada on kişi oluyordu” dedi.
Ben Söğütlü'de fındık topluyorum. Bir aile dostumuza yardım ediyoruz. Onlar 4 Ağustos'ta başlamışlar. Onların erken başlama gerekçesi farklı. Evin evlatlarının ikisi öğretmen, diğer ikisi devlet memuru. Bir an önce işi bitirip görev yerlerine dönmek istiyorlar. Olgunlaşmaya gelince, şu anda bile bölgede fındık hâlâ yeşil.
Ben iki gün sonra gruba dahil oldum. Birbirine bitişik fakat her biri farklı iki bahçe var. Bahçelerden birisi nispeten bakımlı, dalları yüksek. Güneşin ortamı kızdırdığı anlarda gölgesinde fındık toplayabiliyorsun. Diğeriyse bakımdan uzak. Boyu aşan dallar çok değil. Sabah erken saatlerde ve öğleden sonra güneşin etkisinin azaldığı dönemlerde bu bahçede fındık topluyoruz. Güneşin yükselip, sıcağın arttığı anlarda ikinci bahçeye geçiyoruz.
Fındık zamanı ben hep Güneydoğu'dan bölgemize gelen fındık işçilerini ve ne zor şartlarda yaşamaya çalıştıklarını düşünürüm.
Her yıl fındık mevsiminde Güneydoğu'nun çeşitli illerinden; Antep'ten, Urfa'dan, Diyarbakır'dan aileler bölgemize fındık toplamaya geliyorlar. Aileler diyorum çünkü çoluk çocuk geliyorlar. İki üç yaşında çocukları olanlar bile var. Ne yapsınlar; ana babaları çalışmaya gelince onlara memleketlerinde kim bakacak?
Yolculukları da insanın içini acıtıyor. Yaklaşık bin küsur km mesafeden kamyon sırtında geliyorlar. Mecburen kamyon. Yatakları yorganları var. Tavaları tencereleri, tabak çanakları var. Otobüsün bu kadar eşyayı alması mümkün değil. Alsa da onlara çok pahalıya patlar. Hele de bugünlerde. Bu haliyle biraz da düzensiz göçmenleri andırıyorlar.
23.08.2016 Salı günü bir köyde yol boşluğunda konuşlanmış işçi kolonisini ziyaret etmiştim. 15'in üstünde çadır vardı. Büyükler çalışmaya gittiği için çadırların yanında kadınlar ve çalışma yaşında olmayan küçük çocuklar vardı. Hatta kadınlardan birinin kucağında bebeği vardı.
Aileler G. Antep'in Şehitkâmil ve Şahinbey ilçelerinden geldiklerini söylediler. “İkisi de merkez ilçe. Şehirde yaşayanın durumu iyi olması gerekmiyor mu?” dedim. “Ne gezer! İş nerede? Her tarafı Suriyeliler işgal etti” dediler.
Çadırlar derme çatma. Birinin üstünde kurumuş yapraklı dallar var. Çadırın üstünde dalların ne aradığını sordum! “Serin olsun diye koyduk. Güneş altında çadır çok sıcak oluyor” dedi. Su ihtiyacını, yol kenarına yerleştirilmiş tek musluktan karşılıyorlar. Duş yeri sordum. Üç tarafı bezlerle çevrili, önü açık bir yer gösterdiler. Fakat yüksekliği 1.50 cm ancak vardı.
Bunlar da insan. Herkesin insanca yaşama hakkı var deriz. Bu kişiler bölge halkına hizmet için geliyor. Oraya 1 yerine iki musluk daha konulamaz mıydı? Pimapenden bayanlar ve erkekler için ayrı 2 metre yüksekliğinde seyyar duş yeri yapılamaz mıydı? Her köyün bir muhtarı var! Bu ve benzeri konuları fındık mevsiminden önce kaymakama iletmeyi düşünüyordum. Yine geç kaldım.
Ürününüz bol, kazancınız bereketli olsun.