Anadolu'nun kapısı Türklere açıldıktan sonra bu ülkenin ebedi yurt edilmesi için mücadeleler asırlarca devam etmiştir. Kara Hisar-ı Demürlü bölgesi diye kayıtlara geçen bu topraklar 1075 senesinden beri varlığını muhtelif isim ve yönetim biçimi şeklinde devam ettirmektedir.
1929 yılına kadar Çorum'un bir köyü olan ilçe bu tarihte kendisine bağlı 17 köyle beraber nahiye yapılarak İskilip ilçesine bağlanmıştır. 03 Mayıs 1958 yılında arkasındaki Urlu Dağına izafeten Uğurludağ adını almış ve 1969 yılında da belediyelik olmuştur.
İlk ismi Kızılören'dir. Bir ara Kızılviran olarak da adlandırılan bu mütevazı yurt köşesi bu ismi etrafındaki kayalıkların kızıl renkli olmasından kaynaklanmakta olup; daha sonra arkasında bir siper gibi duran Urlu Dağından dolayı Uğurludağ olarak varlığını sürdürmüştür.
İşin tarihi ve coğrafi tarafını bir yana bırakalım. Çünkü bu hususlar enine boyuna araştırma gerektiriyor. Biz 1987 yılından beri Çorum'a bağlı bir ilçe olan Uğurludağ'ın bize sessizce söylediklerine bakalım.
Çorum'un Boğazkale ilçesinden çıkıp Sungurlu ilçesine 8 km kala geliş yönüne göre sağa tarafa yöneliyorum. Uğurludağ'a gelene kadar bölge coğrafyasının en güzel yanlarını temaşa ettim. Bazen derin vadiler, bazen uçsuz bucaksızmış gibi görünen uzaklıklar, bazen sana temas edecek kadar yakın kayalıklar veya ağaçlar… Ne yandan bakarsanız bakın muhteşem bir yoldan geldim bu ilçeye.
İlçede, yerlisinin dışında oralı olmayanlar devlet memuru. Belki benim gibi bu Uğurludağ nasıl bir yer onu dünya gözüyle ben de göreyim diyen kaç kişi uğramıştır bu şirin ilçemize?
Ordu'nun Ünye ilçesinden Uğurludağ'ı da görmek için düştüm yollara. Ve şehre yaklaştıkça bir ılıklık düştü içime. Burada yaşayan insanları düşündüm. Gün doğumundan gün batımına kadarı gündüz; gün batımından gün doğumuna kadar gece sayılan bir dünyada ve Uğurludağ diye bilinen bir yurt köşesinde yaşıyor. Uğurludağ'da yaşamak… Belki de tarifi ve tanımı yapılamayan bir muhabbetin mekânı. Gönül sahibi insanların yaşadığı yer. Mesrur ve mütevekkil…
Bu ilçeden kısa süre sonra ayrılacak olmam beni de hüzünlendirdi. Ayrılmayı ayaklarım çekmedi epey. Şehir merkezini dolaştım yürüyerek. Merkez camiinde öğle namazı eda ettim. Sonra biraz dinledim şehri. Çok şey anlatıyordu. Anlattıkları kulakla değil, gönülle duyulacak sözlerdi…
Vatandaşları seyrettim biraz. Sonra Belediye binasına uğradım. İki sempatik genç kızımız karşıladı beni. Başka yerden geldiğimi öğrenince daha da bir ilgilendi. Başkan bey bir işi sebebiyle orada değildi. Bir yandan yolun verdiği yorgunluğu atarken bir yandan da Uğurludağ hakkında konuşuyorduk.
Aslında şehir ile ilgili olan bilgilere sahip olan kişilerin isimlerini verdiler. Şehir hakkında da bazı bilgiler.
Aslına bakılırsa kimse bir şey söylemese bile birçok sırları üzerinde taşıyan bir yer hissiyatı veriyor insana. Mert Tepesinde aynı kişiye ait iki mezar bile bunun bir delili bir yerde. Daha önce duymadığım bir bilgi. Bir kişinin iki mezarı var.
Bu konulara ilerleyen zamanlarda yine döneriz. Şimdilik yerimizi idareli kullanmaya mecburuz.
Uğurludağ Çorum'da öyle bir yere konulmuş ki komşuları bile kendi ilinden. Bayat, İskilip, Sungurlu ve Çorum Merkez sarmış dört bir yanını. Aslına bakılırsa ona “Sen kendini yalnız hissetme, etrafında biz varız” demeye getirmişler.
Bu yüzden kendini hep güvende hissetmiş Uğurludağ. Tabi il merkezine epey uzak. Ancak vatandaşların kendi aralarındaki birliği ayakta tutmuş Uğurludağ'ı.
Uğurludağ Belediyesi Özel Kalem Müdiresi, Belediye Başkanı'nın ilçeye yapmış olduğu hizmetleri ihtiva eden kitabı takdim etti. Kitabı incelediğimde küçücük ilçede büyük işler yapılmış olduğunu gördüm. Kendisiyle tanışmadık ama Sayın Başkanın ilçeye yapmış olduğu hizmetlerden dolayı zât-ı âlilerini tebrik ederim.
Ayrıca vatandaşlarımıza yaptığı hizmetlerden dolayı da teşekkür ederim. Oralı olmasam da bu vatan bizim ve üstünde yaşayan kişilerin atalarıyla yaşadık iyi ve kötü günleri. Ve bu günlere getirdik bu ülkeyi hep beraber.
Bir gün daha yolum düşer mi bilmem ama hafızamdan hiç silemeyeceğim bir ilçe Uğurludağ. Bu arada yardımlarından dolayı da Özel Kalem Müdiresi ve arkadaşına teşekkür ederim. Kısmet olursa Çorum'un diğer ilçeleri ile ilgili yazılar yazdıktan sonra bir yazı daha yazmayı düşünüyorum.
Bütün Uğurludağlı vatandaşlara Ordu'dan selam ve hürmetlerimi sunuyorum.